Ameliyatsız Prostat Kanseri Tedavisi: HIFU

Hastalarımızdan Birinin HIFU İşlemi Öncesi ve Sonrası MR Verileri

Öncesi

Oklar prostat kanserini gösteriyor

Sonrası

Tümör odağının olduğu alan ve çevresi tamamen yok edilmiş (Oklar). Prostat bezinin kanser içermeyen diğer kesimleri ise korunmuş durumda.

Bir yaprakta küçük bir delik açmak için hiç büyüteç kullandınız mı? Aynı prensip HIFU için de geçerlidir.

HIFU enerji kaynağı olarak güneş ışığı yerine sesi kullanır . HIFU , bir büyüteç yerine enerjiyi yönlendirmek ve odaklamak için bir dönüştürücüdür .

HIFU tedavisi nedir ?

Yüksek yoğunluklu odaklanmış ultrason (HIFU), prostattaki kanser hücrelerini yok etmek için yüksek frekanslı ultrason enerjisi kullanır. Bir ultrason enerjisi ışını, makata (rektum) yerleştirilen bir sondadan prostata gider.

Yüksek yoğunluklu ses dalgaları, odaklanarak belirli bir noktada ısı oluşturulur. HIFU enerjisi vücut içinde belirli bir yere verildiğinde, odak noktasındaki doku sıcaklığı birkaç saniye içinde yaklaşık 195 Fahrenheit dereceye yükselir ve sadece kanserli hücreler ile yakın çevresi tahrip edilmektedir. Kanserli doku radyasyon olmadan veya vücutta cerrahi bir kesi yapmak zorunda kalmadan ortadan kaldırılmış olur. Odak noktası dışındaki doku ise zarar görmeden kalır. Bu sayede çevresindeki sağlıklı prostat dokusu korunarak hedefe yönelik tedavi gerçekleştirilmiş olur.

Bu minimal invaziv prosedür; ayaktan tedavi olarak yapılır.

Tedaviniz sırasında sizi neler bekliyor?

Tedavi sırasında uyumanız için genel anestezi alacaksınız. Sağlık nedenleriyle genel anestezi alamıyorsanız, alt bedeninizde hiçbir şey hissetmemeniz için spinal (epidural) anestezi yaptırabilirsiniz.

Tedaviniz sırasında ya bacaklarınız açık olacak şekilde sırtüstü ya da dizleriniz göğsünüze doğru gelecek şekilde yan yatacaksınız. Doktorunuz veya hemşireniz size hangi pozisyonda olacağınızı söyleyebilir.

Mesanenizdeki idrarı boşaltmak için tedavinin başlangıcında bir kateter takabilirsiniz. Kateter, mesanenize penis yoluyla geçirilen ince bir tüptür. Operatör makatın içine bir prob yerleştirecektir. Prob, prostata giden yüksek yoğunluklu bir ultrason enerjisi ışını verir. Işın, her seferinde prostatın küçük bir alanını tedavi eder (10x3 mm büyüklüğünde küp şeklinde) . Operatör, ışını kanser hücrelerini ısıtacak ve yok edecek şekilde hareket ettirecektir.

HIFU Kimlere Uygulanabilir?

  • Prostat dışına yayılmamış erken evre (T1 ve T2 ), lokalize prostat kanseri olan erkek hastalar için
  • Ameliyat sonrasında görülebilen idrar kaçırma ve sertleşme sorunlarını yaşamak istemeyen hastalarda,
  • Ameliyat edilmeye uygun olmayan hastalarda (ileri yaş, genel durum bozukluğu vs) ,
  • Cerrahi, radyoterapi gibi tedavi yöntemleri uygulanmasına rağmen kanserin nüksettiği hastalarda,
  • Ameliyat olmak istemeyen hastalarda,
  • Öncesinde karın ameliyatı geçirmiş hastalarda HIFU tedavisi önerilir.
  • Kanseriniz prostatınızın dışında vücudunuzun diğer kısımlarına yayılmışsa ( ilerlemiş prostat kanseri için ) bu bir seçenek değildir!

Kaç çeşit HIFU vardır bunlar nelerdir?

İki tür HIFU tedavisi vardır.

1.Tam prostat bezi HIFU; prostatın tamamını tedavi eder ve yaklaşık üç saat sürer. Prostatının birden fazla bölgesinde tedavi edilmesi gereken prostat kanseri olan erkekler için uygun olabilir.

2. Fokal Odak HIFU prostatın daha küçük bir alanını tedavi eder ve 1 ila 2 saat sürer. Prostatının sadece bir bölgesinde tedavi edilmesi gereken kansere sahip erkekler için uygundur.

Operatör tedavi edilmesi gereken kanser alanlarını ve etrafındaki küçük bir alanı tedavi edecektir. Fokal HIFU sırasında tüm prostat HIFU'ya kıyasla sağlıklı dokuların daha azı hasar görür. Genellikle karşı taraf anatomik yapılar herhangi bir işleme maruz kalmadığından tamamen korunurlar.

Her hastaya hemen HIFU tedavisi başlanır mı?

Büyük bir prostatınız varsa, HIFU uygulanmadan önce 2 ila 3 ay arasında hormon tedavisi uygulanır. Bu prostatı küçültebilir ve kanserin tedavisini kolaylaştırabilir.

Prostatın transüretral rezeksiyonu (TURP), prostat dokusunu çıkarmak ve idrar akışını iyileştirmek için yapılan bir operasyondur. Bu operasyon bazen tedavi sonrası bazı idrar problemleri riskini azaltmak için HIFU'dan önce de kullanılabilir.

Prostat kanseri için HIFU dışındaki diğer tedavi yöntemleri nelerdir?

Aktif İzlem
Aktif izlem, yavaş büyüyen lokalize prostat kanserini hemen tedavi etmekten çok izlemenin bir yoludur. Amaç, gereksiz tedaviden ve yan etkilerinden kaçınmak veya geciktirmektir.

Cerrahi: Radikal Prostatektomi
Prostatın alınması için ameliyat olunmasıdır. Lokalize prostat kanseri olan erkekler için cerrahi bir tedavi seçeneği olabilir.

Radyoterapi
Prostat kanserini tedavi etmek için yüksek enerjili X-ışını ışınları kullanır.

Brakiterapi
Prostat bezinize küçük radyoaktif çubukların yerleştirilmesini içerir. Buna düşük doz hızlı brakiterapi de denir. TÇubuklardan gelen radyasyon prostattaki kanser hücrelerini yok eder.

Ancak bu tedavi yöntemlerinin bir çok yan etkisi de vardır. Cerrahinin en önemli yan etkileri idrar kaçırma ve sertleşme bozukluğudur. Radyoterapi sonrasında ise yorgunluk, saç dökülmesi, kabızlık, kanama, sık idrara çıkma ve idrarda yanma gibi sorunlarla karşılaşılabilir.

HIFU'nun geleneksel prostat kanseri (cerrahi, radyoterapi) tedavilerine göre avantajları nelerdir?

  • Komplikasyon riski çok düşüktür. Etraftaki organ ve dokulara hasar vermeden kanser dokusuna müdahale şansı tanımaktadır.
  • Cinsel hayatı ve idrar kontrolünü korumada önemli bir avantaj sunmaktadır.
  • Kan kaybı, ağrı yoktur.
  • Hızlı düzelme sağlanır. HIFU sonrasında hastalarımız aynı gün veya en geç 1 gün sonra taburcu olmaktadır; halbuki ameliyat sonrasında 3-4 gün hastanede kalınmaktadır
  • Ameliyatsız bir işlemdir. Ameliyat olmak istemeyen veya cerrahiye uygun olmayan (ileri yaş) hastalar için iyi bir tercih oluşturur.
  • Vücutta cerrahi bir kesi yapımaz.
  • Radyoterapinin aksine radyasyon içermez ve tek seanslık bir uygulamadır. Radyoterapi tedavisi ise 30 gün sürdüğü için hasta hemen her gün hastaneye gelmek zorundadır.
  • Ayakta tedavi prosedürü uygulanır.
  • Cerrahi, radyoterapi veya HIFU tedavisi sonrasında tümör yeniden meydana gelse bile HIFU tedavisi kolaylıkla yeniden uygulanabilir.
Hastaya Faydaları
  • Azaltılmış inkontinans riski
  • Azaltılmış erektil disfonksiyon riski
  • Boşalmanın korunması
  • Prostat dokusunun korunması
  • Minimal invaziv işlem
  • Kısa işlem süresi
  • Gece hastanede kalmaz
  • Hızlı düzelir
  • Birkaç gün içinde işe döner

HIFU tedavisi için işlem öncesinde nasıl bir hazırlık gerekiyor?

Hastamızın işlemden bir gün önce antibiyotik kullanması ve işlem öncesinde en az 6 saat yemek yememeniz veya içmemeniz istenecektir. HIFU tedavinizin sabahında bağırsaklarınızı boşaltmanız için lavman verilecektir.

Tedavi işlemi ne kadar sürüyor?

Ortalama olarak 1,5-2 saat sürüyor ancak işlem süresi yakılacak tümörün boyutuna bağlı olarak uzayıp kısalabilir.

HIFU tedavisi ağrılı mıdır?

Spinal veya genel anestezi altında yapıldığından tedavinin kendisi ağrılı değildir. Tedavi sonrasında ise ağrı nadiren olabilir, çoğu hasta birkaç gün sonra düzelen hafif bir rahatsızlık hisseder. İşlem girişimsel işlem olmadığı için herhangi bir kesi veya yara izi yoktur.

HIFU tedavisi sonrası normal yaşama dönme süresi ne kadardır?

Hastalarımız işlemin yapıldığı gün veya 1 gün sonra taburcu edilir. Hastalarımız genellikle işlemden birkaç saat sonra ayağa kalkabilir ve dolaşabilir.

HIFU nun yan etkileri nelerdir?

HIFU tedavisi sonrası invaziv diğer işlemlere göre (ameliyat, brakiterapi vs) çok daha az yan etki ortaya çıkmaktadır. Tecrübeli operatörlerde yan etki oranları azalmaktadır.

Literatürde çok ender de olsa idrar sorunları ve sertleşme veya ereksiyonu sürdürme güçlüğü (sertleşme bozukluğu) gibi yan etkiler bildirilmiştir.

Fokal HIFU sırasında sağlıklı dokuların daha azı tam prostat HIFU'dan daha az hasar görür, bu nedenle tam prostat HIFU'dan daha az yan etkiye neden olmaktadır.

İdrarınızda kan veya doku; Kateter yerindeyken idrarınızda biraz kan görebilirsiniz. HIFU'dan altı ila sekiz hafta sonra idrarınızda bazı küçük prostat dokusu parçaları da görebilirsiniz. Bu normaldir. Yinede endişelenirseniz doktorunuza başvurunuz.

Ereksiyon sorunları; Çok ender olarak bazı hastalarda HIFU'dan sonra ereksiyon (erektil disfonksiyon) elde etme veya sürdürme sorunları gözlenebilir. Bunun nedeni, işlemin ereksiyonu kontrol eden kan damarlarına ve sinirlere zarar verebilmesidir. Bazı erkekler için bu kısa vadeli bir sorundur. İyileşir. Ancak bazen daha uzun vadeli bir yan etkisi olacaktır.

İdrar enfeksiyonları; Bazı erkekler HIFU'dan sonra idrar enfeksiyonu geçirir. Olası bir idrar enfeksiyonunun belirtileri şunları içerir:

  • Ateş (yüksek sıcaklık)
  • İdrar yaparken yanma hissi
  • Koyu veya bulanık idrar, güçlü bir koku ile
  • Normalden daha sık idrara çıkma ihtiyacı
  • İdrar enfeksiyonu

belirtisi varsa doktorunuza söyleyin. Genellikle enfeksiyonu tedavi etmek için size antibiyotik verecektirler.

Tedavinizden sonra

Aynı gün içinde veya ertesi gün eve gidebilirsiniz. Çok ender olarak hastalar hafif ağrı hissedebilir, ancak size evde almanız için ağrı giderici ilaçlar verilecektir.

Ayrıca olası enfeksiyonları önlemek için antibiyotikler alacaksınız ve bağırsaklarınızı boşaltmanıza yardımcı olacak müshil adı verilen bir ilaç verilebilir.

HIFU genellikle prostatın şişmesine neden olur ve bu da idrara çıkmayı zorlaştırabilir. Şişlik geçene kadar mesanenizden idrarı boşaltmak için bir kateter takılacaktır ( genellikle tedaviden 5-7 gün sonra çıkartılır).

Eve gitmeden önce doktorunuz veya hemşireniz size kateterinize nasıl bakacağınızı gösterecektir.

Tedavi sonrası takip nasıldır?

İşlem sonrası 3 - 7 gün içinde sonda çıkarılır. PSA seviyeleri her 3 ayda bir kontrol edilir.

Prostat kanserinizin tedavi edilip edilmediğini kontrol etmek için tedaviden sonra belli aralıklarla prostat MR’ı yapılmaktadır.

Klinik gereklilik varlığında prostat biyopsisi ile konfirmasyon yapılabilir.

Kanser hücreleri kalırsa ikinci bir HIFU tedavisi yapılabilir.

DAHA DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYINIZ… sonacaremedical.com